2007/04/06

JOLASA ETA UMEAREN GARAPEN EBOLUTIBOA

Piageten ustez, inteligentzia inguruneko adaptazio bat da. Jolasak ingurunearekin harremanetan jartzeko balio du, ingurunea ezagutzeko, onartzeko, aldatzeko eta eraikitzeko erabiliz.
Faseak honako hauek dira:
- Inteligentzia sentsomotorea (0-2 urte): garai honetan jolas funtziolalak edo ariketa sinplekoak nabarmentzen dira.
- Inteligentzia errepresentatiboa ( 2-4 urte): gai honetan jolas sinbolikoak dira nagusi. Mota ezberdinak daude:
  • Proiekziozkoak: Norberaren nahiak proiektatu objetu batean, adibidez, panpina batetan.
  • Asimilaziozkoak: norberaren gorputzak asimilatzen ditu tresna baten ezaugarriak, adibidez, gorputzarekin abioia egin.
  • Konbinaziozkoak: Pertsonai batzuk imaginatzen ditu eta hauek elkartu eta harremanetan jartzen ditu. Azken hau 4 urterekin hasten da.

- (4-7 urte) Arau jolasaren hasiera. (jolas sinbolikoaren bigarren fasea): Jolas sinbolikoak ez du horren beste indarrik, eta pixkanak jolas arautua sartzen da, ondoko baldintzak agertzen hasten direnean hasi egiten da:

  • Egiten dituzten jolasak ordenatuak agertzen direnean, hau da, "lehenegoz egiten da hau... eta gero beste hau...".
  • Bere inguruko mundua objetibotasun gehiagorekin adierazten du.
  • Taldeko sinbolismoa agertzen da. Egoera kolektiboak biatzen dira, eta paperak banatu behar dira.

-Inteligentzia erreflexiboa (7 urtetik aurrera) Arau jolasak: Arauak harreman sozialak adierazten ditu, talde normaltasuna eta erregulartasuna izateko. Piageten ustez, "jolas arautuetan jarduera sentsomotoreak (lasterketak, jaurtiketak...) eta jarduera intelektualak nahasten dira eta gainera kideen artean kodigo batek markatutako lehia sortzen da".

No hay comentarios: